Reguła wzajemności ma jeszcze jeden aspekt – pojęcie kompromisu. Lubimy osiągać kompromisy. Większość z nas jest wyuczona porozumiewania się. W ramach tej reguły istnieje prawo kontrastu – ważny jest kontrast w naszych oczekiwaniach czy żądaniach.
Jeżeli ktoś pokazuje nam coś drogiego, a potem tańszego, to po tą tańszą rzecz chętniej sięgamy. Dlatego w sklepach najpierw pokazują nam najtańsze rzeczy, potem przechodzą do droższych, kończąc na produktach kosztujących fortunę.
Żeby się bronić przed takimi zabiegami, musimy analizować sytuację, czy ktoś bazujący na regule wzajemności w ogóle ma do tego prawo – czy jest to uczciwe, czy ktoś chce od nas po prostu coś wyciągnąć.
Jeżeli dostajemy od kogoś dużo i mamy wiele zobowiązań, to możemy liczyć się z tym, że ktoś kiedyś zechce to wykorzystać. Szczególnie tyczy się to polityków – ja sfinansowałem Twoją kampanię, to Ty teraz przepchnij korzystną dla mnie ustawę albo załatw mi jakiś dobry kontrakt.
Zasada kontrastu działa też w sytuacji, gdy chcemy od kogoś pożyczyć pieniądze. Chcemy pożyczyć 200 złotych – “ale ja nie mam tyle” – no to może chociaż 50? Podobnie z różnego rodzaju protestami, gdy pracownicy żądają podwyżki – ustalają wysoką kwotę podwyżki, aby mieć potem z czego zejść.
Skoro już tutaj zajrzałeś / zajrzałaś / zajrzałoś, to pewnie dlatego, że interesujesz się psychologią i wszystkimi związanymi z nią kwestiami. Pozwól, że w tej notce (pewnie będzie trochę długa…) podsumuję krótko, jakie informacje poznasz, czytając notki. Są to krótkie pisemne wykładziki, podzielone na części i kategorie według tematów, tak żeby ułatwić ci przebrnięcie przez ten cały ogrom materiału.
Psychologia jako praktyka społeczna: co to jest psychologia potoczna, jakie są jej cechy (wiedza gorąca, wiedza zimna, itd.), co to jest dusza, psychika (co to znaczy, że człowiek jest jednością psychofizyczną?), czym zajmuje się psychologia społeczna, co to jest i jak rozumiemy pojęcie sytuacji społecznej
Wpływ społeczny: co to jest, kiedy mamy z nim do czynienia, dlaczego człowiek jest istotą społeczną, jakie potrzeby są zaspokajane w obecności innych osób, jakie są reguły wpływu społecznego (wzajemności, autorytetu, niedostępności, wzbudzania sympatii, społeczny dowód słuszności), jakie są zalety i niebezpieczeństwa automatycznego reagowania, jak brzmi reguła wzajemności, zasada kontrastu, przykłady działania reguły wzajemności, co wzmacnia chęć korzystania z przykładu innych osób (społeczny dowód słuszności). Reguła konsekwencji – dlaczego lubimy ludzi konsekwentnych? Z czym kojarzy się brak konsekwencji? Dlaczego deklaracja na piśmie ma większą moc? Brzmienie reguły niedostępności. Eksperyment Milgrama (w regule autorytetu). Reguła lubienia i sympatii. Po co mówimy innym komplementy? Czy je lubimy, czy umiemy ich słuchać? Pozytywne skojarzenia w budowaniu wzajemnej sympatii / antypatii.
Komunikacja społeczna: na czym polega proces porozumiewania się? Dlaczego ludzie chcą komunikować się ze sobą? Pojęcie kompetencji komunikacyjnej i kompetencji językowej. Co to znaczy, że skutecznie potrafimy się porozumiewać? Rodzaje komunikacji (werbalna i niewerbalna). Dlaczego zachowała się komunikacja niewerbalna i do czego służy? Funkcje komunikacji niewerbalnej. Co to znaczy, że jest naruszona czyjaś przestrzeń osobista? Co to jest przestrzeń osobista? Funkcje języka. Rodzaje wypowiedzi (dyrektywy, stwierdzenia). Dlaczego intencja i interpretacja powinny być zgodne w komunikacji werbalnej? Rozumienie pojęcia komunikowania wprost. Cechy komunikowania pośredniego. Umiejętność słuchania. Jakie są cechy charakterystyczne tego, że porozumiewamy się między sobą? Pojęcie ujawniania siebie w rozmowie, czym ryzykujemy kiedy o sobie mówimy, itd. Co to jest niewinne kłamstwo i kiedy je stosujemy? Jakie są konsekwencje kłamstwa?
Autoprezentacja: na czym polega, w jakich sytuacjach ją stosujemy, po co to robimy? Czy autoprezentacja jest dobra czy zła? Kiedy przestajemy o nią dbać, od czego to zależy? Taktyki autoprezentacyjne i techniki autoprezentacyjne – umieć wymienić i podać przykłady sposobów na stworzenie własnego wizerunku. Co to jest norma skromności? Porażki autoprezentacyjne, zakłopotanie.