Reguła wzajemności
Jeśli coś od kogoś dostajemy, to jesteśmy zobligowani do oddania – czyli musimy się odwdzięczyć. Dzięki tej regule rozwinęła się nasza cywilizacja – mam czegoś więcej to dam, ale liczę, że ktoś później coś mi da. Ta reguła daje nam dobre funkcjonowanie społeczne.
Jeżeli mamy dług, to dla nas jest to często dyskomfortem. Ten ciężar nie jest widoczny tak bardzo w relacji rodzic-dziecko.
Przykłady działania reguły wzajemności:
– sekta Hare Krishna – zaczęli działalność w USA w latach 1970-tych, potrzebowali dużo środków na budowę świątyń, zgromadzili ogromny majątek, bazując na regule wzajemności – wybierali sobie miejsca, gdzie ludzie najbardziej się spieszą. Dawali delikwentowi kwiatek i oczekiwali czegoś w zamian (w domyśle $$$)
– urok darmowej biedronki w hipermarkecie – spróbuj czy ci smakuje, ale głębszy sens: coś dostałeś, najadłeś się, nawąchałeś, to może wypadałoby coś kupić?
– działanie łapówki – dostałeś pieniądze, zrewanżuj się
– wysyłanie kartek z życzeniami – najczęściej odpowiadamy
– plaga ludzi myjących szyby – co z tego że nie prosiłeś, przyszedłem, umyłem szybę, zapłać
– Amway – zostawiali u klientów kuferki z próbkami, jak ktoś skorzystał z dużej części próbek to odczuwał potrzebę zapłaty
– dziewczyna na parkingu w USA prosiła o pomoc w uruchomieniu samochodu, jak dziękowała to padło “Jak będę mogła to się odwdzięczę”, innym razem spotkali się i facet się przypomniał – nie miał czym pojechać na uczelnię, dziewczyna dała mu swój samochód… i się go pozbyła, bo synek go rozwalił po drodze, nawet nie miał prawa jazdy
Skoro już tutaj zajrzałeś / zajrzałaś / zajrzałoś, to pewnie dlatego, że interesujesz się psychologią i wszystkimi związanymi z nią kwestiami. Pozwól, że w tej notce (pewnie będzie trochę długa…) podsumuję krótko, jakie informacje poznasz, czytając notki. Są to krótkie pisemne wykładziki, podzielone na części i kategorie według tematów, tak żeby ułatwić ci przebrnięcie przez ten cały ogrom materiału.
Psychologia jako praktyka społeczna: co to jest psychologia potoczna, jakie są jej cechy (wiedza gorąca, wiedza zimna, itd.), co to jest dusza, psychika (co to znaczy, że człowiek jest jednością psychofizyczną?), czym zajmuje się psychologia społeczna, co to jest i jak rozumiemy pojęcie sytuacji społecznej
Wpływ społeczny: co to jest, kiedy mamy z nim do czynienia, dlaczego człowiek jest istotą społeczną, jakie potrzeby są zaspokajane w obecności innych osób, jakie są reguły wpływu społecznego (wzajemności, autorytetu, niedostępności, wzbudzania sympatii, społeczny dowód słuszności), jakie są zalety i niebezpieczeństwa automatycznego reagowania, jak brzmi reguła wzajemności, zasada kontrastu, przykłady działania reguły wzajemności, co wzmacnia chęć korzystania z przykładu innych osób (społeczny dowód słuszności). Reguła konsekwencji – dlaczego lubimy ludzi konsekwentnych? Z czym kojarzy się brak konsekwencji? Dlaczego deklaracja na piśmie ma większą moc? Brzmienie reguły niedostępności. Eksperyment Milgrama (w regule autorytetu). Reguła lubienia i sympatii. Po co mówimy innym komplementy? Czy je lubimy, czy umiemy ich słuchać? Pozytywne skojarzenia w budowaniu wzajemnej sympatii / antypatii.
Komunikacja społeczna: na czym polega proces porozumiewania się? Dlaczego ludzie chcą komunikować się ze sobą? Pojęcie kompetencji komunikacyjnej i kompetencji językowej. Co to znaczy, że skutecznie potrafimy się porozumiewać? Rodzaje komunikacji (werbalna i niewerbalna). Dlaczego zachowała się komunikacja niewerbalna i do czego służy? Funkcje komunikacji niewerbalnej. Co to znaczy, że jest naruszona czyjaś przestrzeń osobista? Co to jest przestrzeń osobista? Funkcje języka. Rodzaje wypowiedzi (dyrektywy, stwierdzenia). Dlaczego intencja i interpretacja powinny być zgodne w komunikacji werbalnej? Rozumienie pojęcia komunikowania wprost. Cechy komunikowania pośredniego. Umiejętność słuchania. Jakie są cechy charakterystyczne tego, że porozumiewamy się między sobą? Pojęcie ujawniania siebie w rozmowie, czym ryzykujemy kiedy o sobie mówimy, itd. Co to jest niewinne kłamstwo i kiedy je stosujemy? Jakie są konsekwencje kłamstwa?
Autoprezentacja: na czym polega, w jakich sytuacjach ją stosujemy, po co to robimy? Czy autoprezentacja jest dobra czy zła? Kiedy przestajemy o nią dbać, od czego to zależy? Taktyki autoprezentacyjne i techniki autoprezentacyjne – umieć wymienić i podać przykłady sposobów na stworzenie własnego wizerunku. Co to jest norma skromności? Porażki autoprezentacyjne, zakłopotanie.