Osobowość nie jest nam dana od urodzenia. Formuje się w toku naszego rozwoju. Interakcje z innymi ludźmi oraz społeczne uczenie się są podstawą gromadzenia naszego doświadczenia.
Pierwotny jest poziom emocjonalno-popędowy – człowiek rodzi się wyposażony w określone potrzeby biologiczne, których zaspokojenie warunkuje jego przeżycie. Potrzeby są biologiczne, ale to społeczeństwo „ofiarowuje” sposoby redukowania popędu. Społeczeństwo daje nam sposoby redukowania pierwotnych pobudzeni wewnątrzustrojowych.
W początkowym okresie życia niezaspokojona potrzeba uruchamia silną aktywność, np. krzyk. W miarę rozwoju człowieka siła tych aktywności słabnie.
Pojęcie „ja” – obraz własnej osoby. Pojęcie to powstaje w wyniku postępującego rozróżnienia między tym, co dotyczy własnej osoby, a tym, co dotyczy świata zewnętrznego.
To rozróżnienie nie jest w pierwszym okresie życia zbyt silne, w związku z tym dziecko przypisuje powstawanie swoich popędów środowisku.
Wiedza dotycząca „ja”:
– właściwości fizyczne
– emocjonalność
– sprawność
– uzdolnienia
– wady i zalety
– przekonania na własny temat
– kompetencje społeczne
– pełnione role społeczne
Wiedza na temat „ja” to rodzaj psychologicznego autoportretu.