Inne przyczyny: nadmierna ambicja, duże (czasami nadmierne) poczucie odpowiedzialności za siebie i za innych, zewnątrzsterowność (typ osobowości, który powoduje, że oceny innych są dla nas najważniejsze). Z czynników pozapsychologicznych: zbyt małe doświadczenie, niedostateczne opanowanie zadania lub utworu, poczucie że zrobiliśmy niewystarczająco dużo, mało wydajny sposób ćwiczenia, niewłaściwy aparat wykonawczy i świadomość tego, skłonność do skurczów mięśni, brak wizji utworu, otrzymanie zadania zbyt trudnego dla nas, brak zaufania do osób nam towarzyszących, kiepskie relacje z odbiorcami, zła temperatura Sali, brak świadomej wiedzy o tym co nam przeszkadza, zła akustyka sali, złe oświetlenie, hałas, nieprzewidywalne reakcje ze strony publiczności.
Czy zawsze jest tak, że większe doświadczenie powoduje, że trema nas nie dopada? Niekoniecznie. Niektórzy artyści mówią o sobie “wieczni tremiarze” – nie ważne ile by występowali, zawsze zżera ich trema.
Dlaczego trzeba poznać objawy tremy? Po to, aby móc nimi pokierować. Objawy tremy są bardzo zróżnicowane, najczęściej objawy sercowo-naczyniowe, objawy związane z układem oddechowym (np. oddech szczytami płuc), objawy związane z układem pokarmowym, objawy związane z układem ruchowym (min. wzrost napięcia mięśniowego). Mogą być też objawy bardziej długotrwałe, niezwiązane z przeżywaniem tremy w danej chwili, ale trwające dłuższy czas, np. obsypanie całego ciała wypryskami, łuszczyca.
Jakie emocje towarzyszą tremie? Lęk, poczucie winy, wstyd, złość, gniew, rozczarowanie, rozżalenie, zdziwienie.
Skoro już tutaj zajrzałeś / zajrzałaś / zajrzałoś, to pewnie dlatego, że interesujesz się psychologią i wszystkimi związanymi z nią kwestiami. Pozwól, że w tej notce (pewnie będzie trochę długa…) podsumuję krótko, jakie informacje poznasz, czytając notki. Są to krótkie pisemne wykładziki, podzielone na części i kategorie według tematów, tak żeby ułatwić ci przebrnięcie przez ten cały ogrom materiału.
Psychologia jako praktyka społeczna: co to jest psychologia potoczna, jakie są jej cechy (wiedza gorąca, wiedza zimna, itd.), co to jest dusza, psychika (co to znaczy, że człowiek jest jednością psychofizyczną?), czym zajmuje się psychologia społeczna, co to jest i jak rozumiemy pojęcie sytuacji społecznej
Wpływ społeczny: co to jest, kiedy mamy z nim do czynienia, dlaczego człowiek jest istotą społeczną, jakie potrzeby są zaspokajane w obecności innych osób, jakie są reguły wpływu społecznego (wzajemności, autorytetu, niedostępności, wzbudzania sympatii, społeczny dowód słuszności), jakie są zalety i niebezpieczeństwa automatycznego reagowania, jak brzmi reguła wzajemności, zasada kontrastu, przykłady działania reguły wzajemności, co wzmacnia chęć korzystania z przykładu innych osób (społeczny dowód słuszności). Reguła konsekwencji – dlaczego lubimy ludzi konsekwentnych? Z czym kojarzy się brak konsekwencji? Dlaczego deklaracja na piśmie ma większą moc? Brzmienie reguły niedostępności. Eksperyment Milgrama (w regule autorytetu). Reguła lubienia i sympatii. Po co mówimy innym komplementy? Czy je lubimy, czy umiemy ich słuchać? Pozytywne skojarzenia w budowaniu wzajemnej sympatii / antypatii.
Komunikacja społeczna: na czym polega proces porozumiewania się? Dlaczego ludzie chcą komunikować się ze sobą? Pojęcie kompetencji komunikacyjnej i kompetencji językowej. Co to znaczy, że skutecznie potrafimy się porozumiewać? Rodzaje komunikacji (werbalna i niewerbalna). Dlaczego zachowała się komunikacja niewerbalna i do czego służy? Funkcje komunikacji niewerbalnej. Co to znaczy, że jest naruszona czyjaś przestrzeń osobista? Co to jest przestrzeń osobista? Funkcje języka. Rodzaje wypowiedzi (dyrektywy, stwierdzenia). Dlaczego intencja i interpretacja powinny być zgodne w komunikacji werbalnej? Rozumienie pojęcia komunikowania wprost. Cechy komunikowania pośredniego. Umiejętność słuchania. Jakie są cechy charakterystyczne tego, że porozumiewamy się między sobą? Pojęcie ujawniania siebie w rozmowie, czym ryzykujemy kiedy o sobie mówimy, itd. Co to jest niewinne kłamstwo i kiedy je stosujemy? Jakie są konsekwencje kłamstwa?
Autoprezentacja: na czym polega, w jakich sytuacjach ją stosujemy, po co to robimy? Czy autoprezentacja jest dobra czy zła? Kiedy przestajemy o nią dbać, od czego to zależy? Taktyki autoprezentacyjne i techniki autoprezentacyjne – umieć wymienić i podać przykłady sposobów na stworzenie własnego wizerunku. Co to jest norma skromności? Porażki autoprezentacyjne, zakłopotanie.