Żeby dobrze spostrzegać, musimy się tego nauczyć. W toku naszego rozwoju nabieramy zdolności postrzegania innych osób, dowiadujemy się o otaczającym świecie i innych ludziach. Percepcja nigdy nie będzie czystym mechanizmem – zawsze na świat patrzymy przez filtr naszych doświadczeń. Wychodzenie poza te granice (wychodząc poza dostarczone informacje postrzegania) to dokładanie nowych “cegiełek” do tego, co już wiemy.
Spostrzeganie to zawsze dokładanie do tego co wiemy na bieżąco tego, co wiemy o świecie.
Kategoryzowanie – wkładamy te informacje w pewne kategorie, aby ułatwić sobie poruszanie się po świecie. Kategoryzując osoby, próbujemy je włączyć do znanych nam kategorii.
Kategoryzując, tworzymy na bieżąco teorie osobowości drugiego człowieka – jak wygląda, jak w danym momencie się zachowuje. Budujemy cały obraz człowieka. Dla jednej osoby ważny jest wygląd, ubiór, dla kogoś innego zachowanie.
Schematy:
Schematy zawierają zbiór kategorii i relacji między nimi.
Człowiek jest dla nas bardzo ważnym obiektem, dlatego w spostrzeganiu innych ludzi odgrywają rolę nasze potrzeby, wartości, uczucia, wzbudzone emocje.
Schematy czy kategorie są mniej lub bardziej adekwatne.
Mówimy o plastyczności naszego umysłu i schematów. Duża otwartość na doświadczenami pozwla nam spostrzec bogactwo cech ludzkich, jakie możemy dostrzec. I m bardziej jesteśmy otwarci na te doświadczenia, tym bardziej dokładni jesteśmy w tym spostrzeganiu.
Im bardziej jesteśmy schematyczni, tym większa szansa na błąd oceny drugiego człowieka.
Skoro już tutaj zajrzałeś / zajrzałaś / zajrzałoś, to pewnie dlatego, że interesujesz się psychologią i wszystkimi związanymi z nią kwestiami. Pozwól, że w tej notce (pewnie będzie trochę długa…) podsumuję krótko, jakie informacje poznasz, czytając notki. Są to krótkie pisemne wykładziki, podzielone na części i kategorie według tematów, tak żeby ułatwić ci przebrnięcie przez ten cały ogrom materiału.
Psychologia jako praktyka społeczna: co to jest psychologia potoczna, jakie są jej cechy (wiedza gorąca, wiedza zimna, itd.), co to jest dusza, psychika (co to znaczy, że człowiek jest jednością psychofizyczną?), czym zajmuje się psychologia społeczna, co to jest i jak rozumiemy pojęcie sytuacji społecznej
Wpływ społeczny: co to jest, kiedy mamy z nim do czynienia, dlaczego człowiek jest istotą społeczną, jakie potrzeby są zaspokajane w obecności innych osób, jakie są reguły wpływu społecznego (wzajemności, autorytetu, niedostępności, wzbudzania sympatii, społeczny dowód słuszności), jakie są zalety i niebezpieczeństwa automatycznego reagowania, jak brzmi reguła wzajemności, zasada kontrastu, przykłady działania reguły wzajemności, co wzmacnia chęć korzystania z przykładu innych osób (społeczny dowód słuszności). Reguła konsekwencji – dlaczego lubimy ludzi konsekwentnych? Z czym kojarzy się brak konsekwencji? Dlaczego deklaracja na piśmie ma większą moc? Brzmienie reguły niedostępności. Eksperyment Milgrama (w regule autorytetu). Reguła lubienia i sympatii. Po co mówimy innym komplementy? Czy je lubimy, czy umiemy ich słuchać? Pozytywne skojarzenia w budowaniu wzajemnej sympatii / antypatii.
Komunikacja społeczna: na czym polega proces porozumiewania się? Dlaczego ludzie chcą komunikować się ze sobą? Pojęcie kompetencji komunikacyjnej i kompetencji językowej. Co to znaczy, że skutecznie potrafimy się porozumiewać? Rodzaje komunikacji (werbalna i niewerbalna). Dlaczego zachowała się komunikacja niewerbalna i do czego służy? Funkcje komunikacji niewerbalnej. Co to znaczy, że jest naruszona czyjaś przestrzeń osobista? Co to jest przestrzeń osobista? Funkcje języka. Rodzaje wypowiedzi (dyrektywy, stwierdzenia). Dlaczego intencja i interpretacja powinny być zgodne w komunikacji werbalnej? Rozumienie pojęcia komunikowania wprost. Cechy komunikowania pośredniego. Umiejętność słuchania. Jakie są cechy charakterystyczne tego, że porozumiewamy się między sobą? Pojęcie ujawniania siebie w rozmowie, czym ryzykujemy kiedy o sobie mówimy, itd. Co to jest niewinne kłamstwo i kiedy je stosujemy? Jakie są konsekwencje kłamstwa?
Autoprezentacja: na czym polega, w jakich sytuacjach ją stosujemy, po co to robimy? Czy autoprezentacja jest dobra czy zła? Kiedy przestajemy o nią dbać, od czego to zależy? Taktyki autoprezentacyjne i techniki autoprezentacyjne – umieć wymienić i podać przykłady sposobów na stworzenie własnego wizerunku. Co to jest norma skromności? Porażki autoprezentacyjne, zakłopotanie.