Osobowość wpływa na kierunek naszego życia, styl postępowania, unikatowość i powtarzalność naszych zachowań w różnych sytuacjach i czasie.
Ogólnie można powiedzieć, że osobowość to charakterystyczny, względnie stały sposób reagowania jednostki na środowisko społeczno-przyrodnicze, a także sposób wchodzenia z nim w interakcje.
– Teorie typów
– Teoria cech – człowiek ma określone cechy psychiczne trwałe lub zmieniające się
Dwubiegunowe wymiary cech osobowości:
– emocjonalna statyczność – neurotyczność
– ekstrawersja – introwersja
– sumienność – chaotyczność
– otwartość na doświadczenie – zamknięcie na doświadczenie
– ugodowość – nieustępliwość
Teorie psychodynamiczne – najbardziej znane stworzyli Freud i Jung, dużą rolę przypisywały one świadomości, nieświadomości i rozwojowi w czasie.
Behawioryści sądzili, że człowiek nie ma osobowości.
Teorie humanistyczne – zdobyły duże uznanie, gdyż mówią o samorozwoju, do którego dąży człowiek. Podkreślały dążność do realizacji kolejnych etapów własnego rozwoju.
Poznawcze podejście do osobowości – osobowość to coś, co skumulowaliśmy w wyniku własnego doświadczenia. Centralnym pojęciem jest “ja”. Wiedza o osobowości jest odpowiedzialna za nadawanie sensu temu, co robimy.
Osobowość jest traktowana jako system wiedzy osobistej – to, co gromadzimy od momentu urodzenia, wpływa potem na to, co w życiu robimy.
Gromadzone w trakcie rozwoju niezliczone doświadczenie indywidualne jest opracowywane. Tworzy się w ten sposób uogólniony obraz świata.
Ten system nabiera też cech stałości. Zgromadzone doświadczenie nie zmienia się łatwo. Własny obraz świata staje się dla nas taką rzeczywistością, że nie zawsze jest uświadamiany i werbalizowany, ale i tak wpływa na nasze działania.
Struktury poznawcze człowieka są regulatorem jego zachowań.
Skoro już tutaj zajrzałeś / zajrzałaś / zajrzałoś, to pewnie dlatego, że interesujesz się psychologią i wszystkimi związanymi z nią kwestiami. Pozwól, że w tej notce (pewnie będzie trochę długa…) podsumuję krótko, jakie informacje poznasz, czytając notki. Są to krótkie pisemne wykładziki, podzielone na części i kategorie według tematów, tak żeby ułatwić ci przebrnięcie przez ten cały ogrom materiału.
Psychologia jako praktyka społeczna: co to jest psychologia potoczna, jakie są jej cechy (wiedza gorąca, wiedza zimna, itd.), co to jest dusza, psychika (co to znaczy, że człowiek jest jednością psychofizyczną?), czym zajmuje się psychologia społeczna, co to jest i jak rozumiemy pojęcie sytuacji społecznej
Wpływ społeczny: co to jest, kiedy mamy z nim do czynienia, dlaczego człowiek jest istotą społeczną, jakie potrzeby są zaspokajane w obecności innych osób, jakie są reguły wpływu społecznego (wzajemności, autorytetu, niedostępności, wzbudzania sympatii, społeczny dowód słuszności), jakie są zalety i niebezpieczeństwa automatycznego reagowania, jak brzmi reguła wzajemności, zasada kontrastu, przykłady działania reguły wzajemności, co wzmacnia chęć korzystania z przykładu innych osób (społeczny dowód słuszności). Reguła konsekwencji – dlaczego lubimy ludzi konsekwentnych? Z czym kojarzy się brak konsekwencji? Dlaczego deklaracja na piśmie ma większą moc? Brzmienie reguły niedostępności. Eksperyment Milgrama (w regule autorytetu). Reguła lubienia i sympatii. Po co mówimy innym komplementy? Czy je lubimy, czy umiemy ich słuchać? Pozytywne skojarzenia w budowaniu wzajemnej sympatii / antypatii.
Komunikacja społeczna: na czym polega proces porozumiewania się? Dlaczego ludzie chcą komunikować się ze sobą? Pojęcie kompetencji komunikacyjnej i kompetencji językowej. Co to znaczy, że skutecznie potrafimy się porozumiewać? Rodzaje komunikacji (werbalna i niewerbalna). Dlaczego zachowała się komunikacja niewerbalna i do czego służy? Funkcje komunikacji niewerbalnej. Co to znaczy, że jest naruszona czyjaś przestrzeń osobista? Co to jest przestrzeń osobista? Funkcje języka. Rodzaje wypowiedzi (dyrektywy, stwierdzenia). Dlaczego intencja i interpretacja powinny być zgodne w komunikacji werbalnej? Rozumienie pojęcia komunikowania wprost. Cechy komunikowania pośredniego. Umiejętność słuchania. Jakie są cechy charakterystyczne tego, że porozumiewamy się między sobą? Pojęcie ujawniania siebie w rozmowie, czym ryzykujemy kiedy o sobie mówimy, itd. Co to jest niewinne kłamstwo i kiedy je stosujemy? Jakie są konsekwencje kłamstwa?
Autoprezentacja: na czym polega, w jakich sytuacjach ją stosujemy, po co to robimy? Czy autoprezentacja jest dobra czy zła? Kiedy przestajemy o nią dbać, od czego to zależy? Taktyki autoprezentacyjne i techniki autoprezentacyjne – umieć wymienić i podać przykłady sposobów na stworzenie własnego wizerunku. Co to jest norma skromności? Porażki autoprezentacyjne, zakłopotanie.