Nastolatek wobec prawa

Czy nieletni mają takie same prawa jak pełnoletni? Co mogą, a czego nie mogą młodzi ludzie?

Zgodnie z polskim prawem dzieckiem jest się aż do osiągnięcia pełnoletniości, czyli do ukończenia 18. roku życia. Do tego momentu nieletni pozostają pod opieką rodziców, którzy zobowiązani są troszczyć się o ich wychowanie i wykształcenie. Rodzice muszę także zapewniać swoim dzieciom środki utrzymania – rzecz jasna, na miarę swoich możliwości finansowych. Są oni tak zwanymi przedstawicielami ustawowymi dziecka – reprezentują je we wszystkich sprawach (np. zarządzają majątkiem stanowiącym jego własność), ponoszą również odpowiedzialność za jego czyny. Sprawują władzę rodzicielską – mogą podejmować dotyczące dziecka decyzje i wydawać mu polecenia.

Władza rodzicielska powinna być zawsze sprawowana w interesie dziecka, a nie w interesie samych rodziców – gdy tak się dzieje, sąd rodzinny może zdecydować o jej ograniczeniu (np. jeśli dziecko jest notorycznie zaniedbywane) lub nawet o całkowitym jej pozbawieniu (jeśli stwierdzono, że rodzice znęcają się nad dzieckiem). W przypadku rozwodu rodziców, sąd rozstrzygnie, pod czyją bezpośrednią opieką pozostaną dzieci. Sędzia ustala także wysokość alimentów – kwotę, jaką zobowiązany będzie wpłacać na utrzymanie dziecka ten rodzic, który nie będzie sprawował nad nim bezpośredniej opieki.
Pomimo, że to rodzice reprezentują dziecko we wszystkich sprawach, od chwili narodzin ma ono zdolność prawną, to znaczy ma prawa i obowiązki, może posiadać majątek albo sprzedać własność, przyjmować darowizny. Dziecko nie może jednak samodzielnie decydować o tym, czy jego mieszkanie należy wyremontować, wynająć albo sprzedać. Do tego potrzebna jest zdolność do czynności prawnych. Dzieci do lat 13 w ogóle takiej nie mają, tak więc zawieranie przez nie umowy (np. o zakupie komputera) są nieważne – nie dotyczy to tylko takich codziennych transakcji, jak np. zakupy w sklepie spożywczym.

Po ukończeniu 13. lat dzieci uzyskują ograniczoną zdolność do czynności prawnych – mogą np. samodzielnie decydować o przeznaczeniu zarobionych pieniędzy. W dalszym ciągu jednak poważniejsze decyzje wymagają zgody rodziców. Pełną zdolność do czynności prawnych uzyskuje się w momencie osiągnięcia pełnoletności.

Możliwość komentowania została wyłączona.